Άρτα 2020

Οι εκλογές πέρασαν και καθώς ο αχός τους πάει να καταλαγιάσει θα θέλαμε με το παρόν άρθρο να αναδείξουμε ορισμένες προοπτικές - προκλήσεις για την πόλη της Άρτας που ελάχιστα ή καθόλου συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου. Σκοπός μας είναι να σκιαγραφήσουμε αδρά κάποια χαρακτηριστικά που θα θέλαμε να χαρακτηρίζουν την πόλη μας το 2020. Οι προτάσεις που παραθέτουμε παρακάτω, φιλοδοξούμε να γίνουν η απαρχή ενός γόνιμου διαλόγου για να γίνει η Άρτα μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πόλη.

Δυστυχώς, η ανάπτυξη της πόλης έως σήμερα έχει επιδείξει την έλλειψη οράματος. Δεν έχει καθοριστεί ο χαρακτήρας που οι πολίτες ζητάνε για την πόλη τους. Αυτοί, αν και είναι οι βασικοί χρήστες του χώρου, δεν έχουν λόγο και δε συμμετέχουν στο σχεδιασμό της. Ο αναπτυξιακός σχεδιασμός πρέπει να επαναπροσδιοριστεί και η δημόσια διαβούλευση να καθορίσει το μέλλον της πόλης. Λαμβάνοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά που θα θέλαμε εμείς να έχει η πόλη, εστιάσαμε στη βιώσιμη ανάπτυξη, το περιβάλλον και το χώρο. Αναλυτικότερα:

1. Δημιουργία δορυφόρων - οικισμών περιμετρικά της πόλης. Η Άρτα εξαπλώνεται. Η ζωή στο κέντρο δυσκολεύει λόγω έλλειψης χώρων στάθμευσης, οι δημόσιες υπηρεσίες μετακινούνται προς την Περιφερειακή Οδό, έλκοντας και ιδιωτικές επιχειρήσεις ενώ το ποτάμι γίνεται φυσικός φραγμός για την πόλη. Περιμετρικά, ο αστικός ιστός στον Άγιο Δημήτριο (Κυράτσα) πυκνώνει ενώ στην Ελεούσα, η αγροτική γη δίνει τη θέση της σε αστικές χρήσεις. Αυτή η τροπή της οικιστικής ανάπτυξης που οδηγεί; Δορυφόροι-οικισμοί αλληλεξαρτώνται και αλληλεπιδρούν με το κέντρο. Αυτοί θα λειτουργήσουν άραγε πολωτικά προς αυτό; Ήρθε η στιγμή να δοθούν συγκεκριμένες κατευθύνσεις και να τεθούν νέα εργαλεία όπως φορολογικά κίνητρα και καθορισμός ζωνών χρήσεων γης, για την αποτελεσματική οργάνωση του χώρου.

2. Αποθάρρυνση κίνησης αυτοκινήτων προς το αστικό κέντρο - χρήση ΜΜΜ, ποδηλατόδρομοι. Γίνεται προφανές πως με την οικιστική ανάπτυξη που υπάρχει και με την ενδεχόμενη μελλοντική διόγκωσή της, οι κάτοικοι των δορυφόρων - οικισμών θα πρέπει να αποθαρρύνονται για την κίνησή τους προς το κέντρο της πόλης με αυτοκίνητο για λόγους αποσυμφόρησής του αλλά και περιβαλλοντικούς. Πρέπει δηλαδή να δημιουργηθούν πολιτικές που θα προκρίνουν τη χρήση ποδήλατου πάνω σε ένα εκτενές δίκτυο ποδηλατόδρομων και οργανωμένο σύστημα μέσων μαζικής μεταφοράς. Ειδικότερα για την κίνηση εντός πόλης θα μπορούσε να εφαρμοστεί κίνηση λεωφορείων χωρίς οδηγό όπως αυτά που θα κινούνται στο δήμο Τρικκαίων, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Citymobil2.

3. Δημοτικά κτήρια μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας. Η προστασία του περιβάλλοντος έχει έρθει έντονα στο προσκήνιο τον τελευταίο καιρό, αν και σε πολλές περιπτώσεις αναφέρεται μόνο σε φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς. Συγκεκριμένα, αναφερόμενοι στην Άρτα, εισερχόμενοι στη νέα προγραμματική περίοδο 2014-2020, δύναται να επιτευχθούν δράσεις για ενεργειακή αναβάθμιση μέσω της απορρόφησης ευρωπαϊκών κονδυλίων. Οι τοπικές αρχές θα πρέπει άμεσα να στοχεύσουν στην εξοικονόμηση ενέργειας, γιατί εάν και τα οφέλη δεν είναι άμεσα ορατά, μακροπρόθεσμα μπορούν να εξασφαλιστούν σημαντικοί πόροι για άλλες ανάγκες του δήμου. Και οι βελτιώσεις μπορούν να ξεκινήσουν από τα δημόσια κτίρια, καθώς αυτό το απόθεμα του κτιριακού δυναμικού είναι σημαντικό και πρέπει να σταματήσει να είναι ενεργοβόρο. Εξάλλου, πάντα στην κοινωνία οι ανώτερες κλίμακες διοίκησης δείχνουν το δρόμο προς το σωστό!
 

4. Πλήρες σύστημα ανακύκλωσης - αποκομιδής οργανικών υπολειμμάτων. Αν και η ανακύκλωση συσκευασιών έχει αρχίσει να εφαρμόζεται στην πόλη μας, η διαλογή στην πηγή των οργανικών υπολειμμάτων είναι ανύπαρκτη. Ζητάμε την τάχιστη ενημέρωση του ευρέως κοινού για τα ωφέλη της κομποστοποίησης και την οργάνωση ενός ολοκληρωμένου συστήματος αξιοποίησης των υπολειμμάτων στα πρότυπα που έχει θέσει ο Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, ΔΕΔΙΣΑ Α.Ε (ΟΤΑ) στα Χανιά. Έτσι η οργανική μάζα που σήμερα επιβαρύνει το ΧΥΤΑ Βλαχέρνας θα μπορέσει να μετατραπεί σε έναν εμπορικά εκμεταλλεύσιμο πόρο με οικονομικά ωφέλη για την περιοχή. Αν μάλιστα το παραγόμενο κομποστ χρησιμοποιηθεί σε ευρεία κλίμακα ως εδαφοβελτιωτικό θα μπορέσει να συμβάλλει αποφασιστικά στην απονιτροποίηση του κάμπου της Άρτας και κατά συνέπεια στη μείωση της ανθρωπογενούς επιβάρυνσης στον Αμβρακικό κόλπο.

Πεποίθησή μας είναι πως οι προτάσεις που αναπτύχθηκαν παραπάνω, μπορούν να οδηγήσουν σε αναβάθμιση της ποιότητας ζωής μέσα στην Άρτα και ταυτόχρονα να δώσουν μια αναπτυξιακή ώθηση στην ευρύτερη περιοχή που περικλείεται στα όρια του δήμου Αρταίων. Ευελπιστούμε να αποτελέσουν κομμάτι ενός σχεδίου με συγκεκριμένους στόχους και σαφή χρονοδιαγράμματα που περιμένουμε να παρουσιάσει η νεοεκλεγείσα δημοτική αρχή.

Για το άρθρο αυτό συνεργάστηκε η:

Χριστίνα Νικολακοπούλου, Πολεοδόμος - Χωροτάκτης Μηχανικός με ειδίκευση στην Αστική Αναγέννηση (UCL)