Παρασκευή 26 Σεπτεμβρίου 2014

Why I like multi-culti salad!




One of the things I enjoy most here in Uppsala is that everyday I have the possibility to meet people from all over the world. I meet them in class, when I go out or I just accidentally. I consider myself lucky as I have the chance to get in contact with people who think totally different than me because I can always learn something from them. Well, this is not always easy. I mean when you don’t speak the same language with a stranger communication can become quite difficult. Then again people express themselves different when they use their mother language because as language is a carrier of culture it contains our whole emotional world and not only! Personally I have observed that it doesn’t feel the same communicating a feeling in greek and in english but I think this is something that happens to everyone.
What I love to do (as long as I can afford it) is inviting friends to have lunch or dinner together. I really like to prepare for them greek salad because I feel I offer them something personal and still characteristic of my country (no need to say I really enjoy the salad myself). I believe this facilitates communication because everybody feels more comfortable to discuss when his/her belly is full! And yes, my theory is confirmed so far. 
                                          
Sometimes I think that if I go back in Greece and live in a small town like my hometown I will definitely miss this enriching experience that fills you when you live in multicultural environments. I must admit this idea frightens me! However I tell myself I will set up a multinational company and this is how the problem will be solved. Of course I don’t mean a company present in many countries but a company consisted of people of different nationalities.  I know it’s difficult to make a modern Babel community work efficiently but this will be a rather rewarding challenge or at least this is what I believe. Obviously I can’t foresee what future hides for me but I find it entertaining making this projection for the years to come.
In any case as Italians say “Chi vivra’, vedra’” (=whoever wil live, will see)!


Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου 2014

Τι μας έμαθε η κρίση για την Ελλάδα;

Η παρούσα έκθεση γράφτηκε για το διαγωνισμό με θέμα “Τι μας έμαθε η κρίση για την Ελλάδα;” που διοργανώθηκε από την εφημερίδα “ΤΑ ΝΕΑ”. Σήμερα την καταθέτω στο δημόσιο διάλογο. Τα σχόλια ευπρόσδεκτα.

Όταν διάβασα για πρώτη φορά το θέμα της “Έκθεσης Ιδεών” η απάντηση που μου ήρθε στο μυαλό αυθόρμητα ήταν: “Τίποτα”! Πράγματι αν κάποιος κάνει μια βόλτα στους δρόμους οποιασδήποτε πόλης θα συναντήσει πληθώρα συμπολιτών μας οι οποίοι υποστηρίζουν πως η κατάσταση που έχει περιέλθει η χώρα μας είναι προϊόν αποκλειστικά κάποιου εξώθεν σχεδίου που ως τελικό σκοπό είχε την καταστροφή της ή την οικονομική της υποδούλωση. Ακόμα κι αν τέτοια σενάρια περιέχουν ορισμένες δόσεις αλήθειας στον βαθμό που το καπιταλιστικό σύστημα που έχει επικρατήσει στον πλανήτη μας έχει στο κέντρο του την κερδοσκοπία που συχνά είναι ανήθικη, καταλήγουν να διαμορφώνουν μια πρόταση που ταιριάζει σε ένα ιδιότυπο συλλογικό σύνδρομο καταδίωξης: για τα δεινά που μας έχουν βρει φταίνε οι “άλλοι” που επιβουλεύονται το κακό μας κι όχι εμείς. Δυστυχώς αυτή η θεώρηση δεν μπορεί να είναι διδακτική και επομένως χρήσιμη για εξαγωγή εποικοδομητικών συμπερασμάτων γιατί αφαιρεί από τους ανθρώπους ως πολιτικά υποκείμενα την ευθύνη που φέρουν για την εξέλιξη της χώρας. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να διευκρινίσω πως θεωρώ την ανάληψη ευθύνης ως ένα κρίσιμο βήμα όχι για να οδηγηθούμε σε μια αποτελεσματική αυτοτιμωρία αλλά ως απαραίτητη προϋπόθεση για μια ψύχραιμη εκτίμηση των λαθών και νοσηρών καταστάσεων που μας έφεραν στο τέλμα που βιώνουμε έτσι ώστε να μην επαναληφθούν. Έχοντας θέσει αυτό το πλαίσιο θα επιχειρήσω ακολούθως να περιγράψω προσωπικά μαθήματα που αποκόμισα από την κρίση, με την ελπίδα πως αυτά αποτελούν απόψεις ενός ευρύτερου συνόλου.
Την τελευταία εξαετία η Ελλάδα διέρχεται μέσα από μια πρωτόγνωρη κρίση η οποία προβάλλεται ως επί το πλείστον οικονομική ενώ είναι πρωτίστως κρίση θεσμών και αξιών. Πολλά θα μπορούσαν να ειπωθούν για το ποια είναι τα διδάγματα που αποκομίσαμε αλλά σε αυτή την έκθεση θα περιοριστώ σε τρία που θεωρώ πιο σημαντικά: α) στη μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα, β) στη θεμελίωση μιας ισχυρής εκπαίδευσης ιδίως τριτοβάθμιας και γ) στην οικοδόμηση ενός εξωστρεφούς παραγωγικού μοντέλου. Ας εξετάσουμε αναλυτικότερα αυτά τα αντικείμενα.
Στα χρόνια που ακολούθησαν τη Μεταπολίτευση ο δημόσιος τομέας χρησιμοποιήθηκε ως ένας χώρος για την εξυπηρέτησης πάσης φύσεως πελατειακής σχέσης. Επιπλέον η πλειοψηφία όσων επιδίωκαν να γίνουν δημόσιοι υπάλληλοι ονειρεύονταν μια θέση για “να βολευτούν”, όχι για να σταδιοδρομήσουν. Τέτοιες αντιλήψεις και νοοτροπίες οδήγησαν στη διόγκωση του Δημοσίου και στη δημιουργία ενός μηχανισμού αναποτελεσματικού, που παρέχει υπηρεσίες χαμηλού επιπέδου στους πολίτες. Προφανώς πλέον χρειαζόμαστε ένα δημόσιο τομέα ο οποίος θα διέπεται από αξιοκρατία, δίνοντας την ευκαιρία σε καταρτισμένους λειτουργούς να εξελιχθούν και ανελιχθούν στην ιεραρχία με κύριο κριτήριο το έργο τους. Παράλληλα θα πρέπει να αναπτυχθούν διαδικασίες λογοδοσίας έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και να απομονώνονται περιστατικά διαφθοράς. Με αυτό τον τρόπο θα τεθούν οι βάσεις για τη δημιουργία ενός οργανισμού που θα εξυπηρετεί, δεν θα ταλαιπωρεί τους πολίτες, απελευθερώνοντας έτσι δημιουργικές δυνάμεις που μπορούν να γίνουν φορείς μιας βιώσιμης ανάπτυξης. Που όμως πρέπει να βασίζεται η ανάπτυξη που όλοι επικαλούνται;
Δεδομένου ότι ζούμε σε μια παγκοσμιοποιημένη κοινωνία όπου η παραγωγή γνώσης αυξάνεται κάθε χρόνο με ιλιγγιώδεις ρυθμούς και της ιδιομορφίας της Ελλάδας ότι δηλαδή δεν μπορεί να είναι ανταγωνιστική με μεγάλο όγκο παραγωγής ή φτηνά εργατικά χέρια, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα πως η μόνη κατεύθυνση που μπορεί να συμβάλει στην ανόρθωση της χώρας είναι η επένδυση στη γνώση. Βασικός πυλώνας σε αυτή την προσπάθεια είναι τα πανεπιστήμια και ΤΕΙ τα οποία είναι ανάγκη να επαναπροσδιορίσουν το ρόλο τους στην κοινωνία. Η λειτουργία τους ως πάροχοι γνώσεων αμιγώς ακαδημαϊκής φύσεως δεν είναι κατάλληλη για την διαμόρφωση πτυχιούχων οι οποίοι μπορούν να ανταπεξέλθουν επαρκώς στις ανάγκες της αγοράς. Παράλληλα το καθεστώς υποχρηματοδότησης που έχουν περιέλθει καθιστά επιτακτική τη σύναψή συνεργασιών με ιδιωτικούς φορείς για την προσέλκυση επιπρόσθετων πόρων. Ασφαλώς σε αυτή τη συνδιαλλαγή το ζητούμενο θα πρέπει να είναι η ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων που ως παράγωγα έρευνας υψηλού επιπέδου επιτρέπουν την καταξίωση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και δίνουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις επιχειρήσεις που τα παράγουν. Μια τέτοια σύνδεση πανεπιστημίων και επιχειρήσεων θα επιτρέψει στις τελευταίες να είναι βιώσιμες σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο παγκόσμιο περιβάλλον.
Είναι πασιφανές από της συνέπειες της κρίσης πως το οικονομικό μοντέλο που ήθελε τον ιδιωτικό τομέα να είναι ή κρατικοδίαιτος είτε να βασίζεται στην εσωτερική κατανάλωση έχει φτάσει στα όριά του και οδηγεί σε αδιέξοδο. Επομένως η χώρα έχει ανάγκη από ένα εξωστρεφή ιδιωτικό τομέα ο οποίος αφοσιωμένος στην παραγωγή προϊόντων με υψηλή προστιθέμενη αξία, μοναδικά για την ποιότητά τους θα στέκεται επάξια στις διεθνείς αγορές και θα αποτελεί πηγή πολύτιμου ξένου συναλλάγματος. Αυτή η κατεύθυνση είναι μονόδρομος για να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας ώστε να συρρικνωθεί η μάστιγα της ανεργίας και να υποστηριχθεί το κοινωνικό κράτος που τα τελευταία χρόνια έχει υποχωρήσει. Επιπλέον αυτή η προοπτική αποτελεί τη μόνη αξιόπιστη λύση για να αντιμετωπιστεί το κύμα φυγής επιστημονικού προσωπικού από την Ελλάδα καθώς για την επιβίωση μιας επιχείρησης που αναπτύσσει διεθνώς εμπορεύσιμη δραστηριότητα είναι αναγκαία η απασχόληση στελεχών με υψηλή κατάρτιση και πληθώρα δεξιοτήτων. Συμπεραίνουμε πως αυτός ο προσανατολισμός είναι απαραίτητος για το μέλλον της Ελλάδας αφού η χώρα δεν γίνεται να προοδεύσει έχοντας χάσει τα καλύτερα “μυαλά” της.
Κλείνοντας θεωρώ ύψιστης σημασίας την έμπρακτη εμπέδωση του αισθήματος της ισότητας απέναντι στο Νόμο καθώς και την ταχύτερη απόδοση δικαιοσύνης στα δικαστήρια. Ασφαλώς τα διδάγματα που προσφέρει η κρίση είναι πολλά και ξεφεύγουν από τα όρια αυτής της έκθεσης. Το σίγουρο είναι πως στη χώρα μας θα πρέπει να οικοδομηθεί μια ευρεία σύνεση και συνεργασία για το πως την οραματιζόμαστε σε βάθος χρόνου, ένα κοινωνικό συμβόλαιο αν θέλετε, και βέβαια να καταβληθεί από τους Έλληνες σκληρή δουλειά για να υλοποιηθεί αυτό το συλλογικό όραμα. Έχοντας συνειδητοποιήσει πως οι ξενόφερτες συνταγές και δόγματα μπορούν να είναι βλαπτικά για την κοινωνική συνοχή γίνεται πασιφανές πως η μόνη διέξοδος για ένα καλύτερο μέλλον θα είναι αυτή που θα ανοίξουμε εμείς, με τον κόπο μας.

Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 2014

"Sorry, it's the rule"!

Last Thursday I took the decision to go to the academic hospital of Uppsala and donate some blood. It wouldn't have been my first time to donate blood. In fact I have donated blood over 10 times in Greece and Italy. Therefore fully confident for the success of my attempt I checked where the blood donation department is and took my bicycle to get there.
However things were not that simple as I thought.
Arriving at the reception of the department I had the following conversation with the nurse who was sitting there. Please note the conversion was in english.

- Goodmorning, I would like to donate blood.
- Ok, then you have to fill these forms. Do you spreak Swedish?
- No, but someone could translate them for me
- Yes, this could be done in the future but you can't give blood.
- But I have donated many times!
- Sorry, it's the rule!

And that was the end of my attempt...
So what was the rule that I didn't comply to? The swedish healthcare system permits only to people who speak swedish to be potential candidates for blood donation. This is understandable as the forms which I had to fill regarded the safety of the blood and were in swedish. I also believe safety should be a top priority in this process.
However what is absurd is that in a country like Sweden, where the majority of the population speaks english well, it's not acceptable that someone can help you with the translation of certain forms! And this looks even more weird when the argument comes to blood donation... You want to do some good but you are not allowed because you don't speak the language and you are helpless in this dead end.
Therefore what is more useful for a society? Helping those who suffer or the blind compliance to the rules?
Anyway as Sweden has these rules I respect them. I will go back when I am able to speak swedish well enough, thus soon. Being human can be a challenge and I accept it!
By the way, I encourage my swedish and swedish-speaking international friends to donate blood without any hesitation. You should definitely enjoy this joy during your life! :)

Κυριακή 7 Σεπτεμβρίου 2014

Γράμμα από τη Σουηδία: ας αρχίσουμε από τα βασικά.

Λοιπόν αγαπητοί αναγνώστες πήρα τη μεγάλη απόφαση! Χαιρέτησα οικογένεια, φίλους και γνωστούς και ετοίμασα τις αποσκευές μου για τη Σουηδία και πιο συγκεκριμένα την Ουψάλα όπου για τα επόμενα δύο χρόνια θα είμαι μεταπτυχιακός φοιτητής. Σκέφτηκα όμως πως ίσως ήταν να γράφω για κάποιες εμπειρίες μου εδώ στη χώρα του Νομπελ και να τις μοιράζομαι μαζί σας. Ελπίζω να βρίσκετε κάτι χρήσιμο ή ευχάριστο σε αυτό το άρθρο και τα άλλα που θα ακολουθήσουν, κάτι για να βλέπετε την πραγματικότητα στην Ελλάδα πιο σφαιρικά. Ας αρχίσουμε από τα βασικά...
Πριν φύγω από την Ελλάδα είχα την τύχη να βρεθώ για ολιγοήμερες διακοπές στη Σέριφο. Το νησί αυτό είναι ένα τυπικό κυκλαδονήσι και δε θα προχωρήσω στην περιγραφή του. Το συμβάν που θα ήθελα να αναφέρω ήταν η επίσκεψή μου σε μια παραλία της Σέριφου η οποία έμοιαζε με χωματερή. Στην ακτή μπορούσες να βρεις πεταμένα πλαστικά πάσης φύσεως, μπιτόνια, αποτσίγαρα, πίσσα από τα διερχόμενα σκάφη και άλλα απορρίματα. Σαφώς αυτή η θλιβερή εικόνα δεν είναι αντιπροσωπευτική του νησιού αλλά δυστυχώς επαναλαβάνεται σε όλη την επικράτεια της Ελλάδας είτε κατά μήκος των εθνικών οδών είτε στο αστικό περιβάλλον.
Ερχόμενος στη Σουηδία συνάντησα μια κατάσταση εντελώς διαφορετική από αυτή που περιέγραψα προηγουμένως. Προσοχή! Δεν θέλω να εξιδανικεύσω. Εννοώ πως κι εδώ μπορείς να βρεις σκουπίδια στους δρόμους ωστόσο σε πολύ μικρότερη ποσότητα. Φαίνεται πως ο μέσος Σουηδός έχει διδαχτεί να σέβεται και να προστατεύει το περιβάλλον στο οποίο ζει. Διαθέτει δηλαδή μια νοοτροπία που για μας είναι ακόμα ζητούμενη.
Κι αυτό ίσως είναι ένα μεγάλο στοίχημα. Αν θέλουμε να μιλάμε για ανάπτυξη στην Ελλάδα δεν γίνεται να κοιτάμε μόνο οικονομικούς δείκτες και να υιοθετούμε καθημερινά πρακτικές που οδηγούν στην υποβάθμιση τους περιβάλλοντος. Εξάλλου πολλές φορές τα φυσικά αγαθά (παραλίες, δάση) αποτελούν αναπόσπαστο (αν όχι αποκλειστικό) κομμάτι του τουριστικού προϊόντος κάθε περιοχής. Συνεπώς μάλλον πρέπει να γίνει δημόσια πεποίθηση πως προϋπόθεση για μια καλύτερη Ελλάδα είναι ένα δυνατό εκπαιδευτικό σύστημα το οποίο θα διδάσκει μεταξύ άλλων το σεβασμό προς τη φύση.
Μήπως υπάρχει άλλος δρόμος άραγε;