Γράμμα από τη Σουηδία: συγκρίνοντας τις γραφειοκρατίες

Η ευρωπαϊκή οδηγία 2016/1191 που τέθηκε σε εφαρμογή το φλεβάρη του 2019 ήρθε να απλοποιήσει την ζωή των ευρωπαίων πολιτών καθώς πλέον όλα τα κράτη μέλη υποχρεούνται να δέχονται ως γνήσια τα πρωτότυπα μια σειράς δημόσιων εγγράφων που εκδίδονται από άλλα κράτη μέλη. Επίσης αυτή η οδηγία εισήγαγε τα λεγόμενα “πολύγλωσσα τυποποιημένα έντυπα” που δεν είναι άλλο παρά μια μετάφραση των πρωτότυπων σε οποιαδήποτε από τις 24 επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιθυμεί ο πολίτης που τα χρειάζεται. Η οδηγία αυτή μου φάνηκε ιδιαίτερα χρήσιμη καθώς μου επέτρεψε να προμηθευτώ απλά μια βεβαίωση του τόπου διαμονής μου στα σουηδικά με συνημμένη την ελληνική μετάφραση. Η παρούσα οδηγία προσφέρεται ως μέτρο σύγκρισης των κρατικών μηχανισμών καθώς παρέχει έναν κοινό παρονομαστή. Έτσι λοιπόν σκέφτηκα να αιτηθώ το πολύγλωσσο τυποποιημένο έντυπο και στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια των διακοπών μου. Ακολούθως περιγράφω σύντομα την εμπειρία μου για να δείτε τη διαφορά στον τρόπο λειτουργίας μεταξύ σουηδικού κι ελληνικού δημόσιου.

 

Σουηδική περίπτωση

Τηλεφώνησα στη σουηδική εφορία για να ζητήσω τη βεβαίωση τόπου διαμονής και τη μετάφραση αυτής. Μετά από δέκα λεπτά αναμονής στη γραμμή παραπέμφθηκα σε μια υπάλληλο η οποία καταχώρησε το αίτημά μου και μου ανέφερε πως σε δέκα εργάσιμες μέρες θα το παραλάβω στο γραμματοκιβώτιό μου. Μετά από μια βδομάδα δέχτηκα κλήση από υπάλληλο της εφορίας για ορισμένες διευκρινίσεις και την δέκατη μέρα παρέλαβα το έγγραφο που ζήτησα μαζί με τη μετάφραση.

Ελληνική περίπτωση

Ξεκίνησα για το δημοτολόγιο του δήμου Άρτας όπου πήρα ένα πιστοποιητικό γέννησης. Ζήτησα από τον υπάλληλο την μετάφρασή του στα σουηδικά σύμφωνα με την προαναφερθείσα οδηγία κι αυτός μην όντας ενήμερος με έστειλε για μετάφραση στην αποκεντρωμένη διοίκηση για να πάρω και την σφραγίδα της Χάγης η χορήγηση της οποίας δεν χρειάζεται. Στην αποκεντρωμένη διοίκηση ο αρμόδιος υπάλληλος για τις μεταφράσεις άνοιξε το αρχείο του και μου διάβασε την εγκύκλιο που υπαγορεύει πως το πολύγλωσσο τυποποιημένο έντυπο χορηγείται από τους δήμους. Επιστρέφοντας στο δημοτολόγιο του δήμου Άρτας ζήτησα να μιλήσω με την προϊσταμένη, η οποία απουσίαζε και τελικά μια άλλη υπάλληλος με προέτρεψε να γράψω μια αίτηση για να μου στείλουν τη μετάφραση που ζητούσα. Έτσι λοιπόν έγραψα την αίτηση, πήρα αριθμό πρωτοκόλλου και μετά από αυτή την περιπέτεια που διήρκησε μιάμιση ώρα επέστρεψα στο σπίτι μου στην Άρτα ελπίζοντας πως σε εύλογο διάστημα θα λάβω τη μετάφραση που είχα αιτηθεί. Αμ δε! Εντός είκοσι ημερών οι γονείς μου έλαβαν επιστολή από το δήμο η οποία ανέφερε πως έπρεπε να καταθέσω και μια υπεύθυνη δήλωση όπου θα γράφω το ονοματεπώνυμό μου με λατινικούς χαρακτήρες. Εν ολίγοις δεν εξυπηρετήθηκα από το δημοτολόγιο του δήμου Άρτας.

Προσφέρεται αυτή η εμπειρία για γενικεύσεις; Αν κι οι γενικεύσεις είναι επισφαλείς όλοι λίγο πολύ έχουμε ακούσει ή βιώσει ιστορίες ταλαιπωρίας στο ελληνικό δημόσιο. Παράλληλα μια σειρά από απλές διοικητικές πράξεις πραγματοποιούνται μέσω διαδικτύου ή τηλεφωνικά, χωρίς να είναι αναγκαία η φυσική παρουσία στις σουηδικές δημόσιες υπηρεσίες.

Προφανώς οι Έλληνες πολιτικοί δεν έχουν πάρει στα σοβαρά την ψηφιοποίηση των λειτουργιών του δημοσίου, με αποτέλεσμα η δημόσια γραφειοκρατία να είναι αναποτελεσματική, τυπολατρική και να ταλαιπωρεί τους πολίτες. Τρανταχτό παράδειγμα ο δήμαρχος Άρτας κ. Τσιρογιάννης ο οποίος αρέσκεται να παραπονιέται στην τοπική τηλεόραση πως η γραφειοκρατία του δημόσιου καθυστερεί τα έργα που ο ίδιος δρομολογεί. Φαίνεται πως ποτέ δεν προβληματίστηκε για τον παρωχημένο τρόπο λειτουργίας του οργανισμού τον οποίο ο ίδιος διοικεί...